Menu Zamknij

Historia

Historia Biblioteki Instytutu Historii, obecnie Sekcji Historii, rozpoczęła się w okresie międzywojennym, gdy z księgozbiorów poszczególnych katedr utworzono Bibliotekę Seminarium Historycznego. Siedziba Seminarium znajdowała się na parterze ówczesnego Collegium Maius Uniwersytetu Poznańskiego (byłego zamku cesarskiego). Biblioteka liczyła wówczas kilka tysięcy woluminów. W czasie II wojny światowej została ona częściowo rozgrabiona przez Niemców i rozproszona. Odbudowa Biblioteki rozpoczęła się w 1945 roku, kiedy w budynku przy ul. Stolarskiej 7, swoją działalność wznowiło Seminarium Historyczne. Poszczególne katedry tworzyły własne księgozbiory dla których sporządzony został wspólny katalog. Od końca 1947 roku Katedry historii znalazły swoją siedzibę w gmachu przy ul. Matejki 48/49. Przenosiny Instytutu w 1957 roku do nowych pomieszczeń w Collegium Iuridicum przy ul. Czerwonej Armii 90 dały możliwość zorganizowania biblioteki wspólnej dla wszystkich katedr. Kolejną siedzibę Biblioteka zyskała w roku 1968. Wówczas Instytut Historii przeniósł się do Collegium Novum. Zbiory Biblioteki Instytutu Historii liczyły wówczas ok. 45 tys. woluminów. W związku z przeprowadzką w 1990 Wydziału Historycznego do gmachu byłego KW Biblioteka Instytutu Historii licząca 102 500 woluminów wydawnictw zwartych i 31 500 czasopism uzyskała powierzchnię 728, 8 m2. Wraz z przenosinami do nowej siedziby Biblioteka rozpoczęła opracowanie komputerowe zbiorów. Po roku wprowadzono komputerowe udostępnianie w systemie SOWA. Od 2001 roku w Bibliotece wprowadzono nowy program komputerowy HORIZON, który był wspólny dla wszystkich bibliotek systemu biblioteczno-informacyjnego UAM. W takich warunkach Biblioteka działała do roku 2015, kiedy po przeprowadzce do nowego gmachu na Morasku została połączona z pozostałymi bibliotekami, działającymi na Wydziale Historycznym, i funkcjonuje jako Sekcja Historii w ramach Biblioteki Wydziału Historycznego (od 2019 roku Biblioteka Collegium Historicum).

Najcenniejszą część zbiorów specjalnych Sekcji Historii stanowi kolekcja druków z XVII i XVIII wieku. Najstarszy z nich pochodzi z roku 1641. Jest to trzytomowy łacińskojęzyczny herbarz Orbis Polonus Szymona Okolskiego. Inne cenne dzieła to: napisana gotykiem kronika niemiecka Historie des Fürstenthums Anhalt z 1710 roku, Philippi Cluveri introductionis in universam geographiam tam veterem quam novam libri VI, Amsterdam 1729.


Instytut Wschodni UAM powstał w 1991 r. jako międzywydziałowa jednostka, której zadaniem było wszechstronne badanie przemian zachodzących na terenie byłego ZSRR. Ostateczna koncepcja instytutu została wypracowana około 1995 r. Miał on mieć charakter interdyscyplinarny, gromadząc uczonych ze wszystkich dziedzin humanistyki, prowadzących badania społeczeństw i kultur strefy postradzieckiej, postrzeganej w szerokiej perspektywie historycznej – od pradziejów po współczesność i jednocześnie przygotowywać wysoko wykwalifikowane kadry dla potrzeb tego regionu. W 1996 r. zainaugurowano studia magisterskie na oryginalnym kierunku Wschodoznawstwo, dla potrzeb naukowych i dydaktycznych zaczęto gromadzić księgozbiór. Pierwsze książki pochodziły z prywatnych darów dyrektora Instytutu prof. Grzegorza Kotlarskiego oraz członków Rady Instytutu. Pozyskano także liczne książki, zwłaszcza słowniki i encyklopedie z dubletów Biblioteki Głównej i bibliotek zakładowych naszego Uniwersytetu. Od 1996 władze Instytutu zabiegały także o dary z partnerskich uniwersytetów i instytucji zagranicznych z kraju i terenu b. ZSRR. W miarę posiadanych środków dokonywano bieżących zakupów książek związanych tematycznie z profilem Instytutu. Pierwsze publikacje instytutu w serii Poznańskich studiów wschodoznawczych oraz własne czasopismo „Studia Wschodnie”, pozwoliły na uruchomienie regularnej wzbogacającej zbiory wymiany z bibliotekami. Dopiero w końcu lat 90-ych XX w. uzyskano odpowiednie pomieszczenie i zorganizowana została czytelnia. Do 2012 r. prowadziła ją wraz z zobowiązanymi do dyżurów doktorantami mgr Danuta Urbaniak. Znaczący rozwój księgozbioru nastąpił od 2001 r., gdy Instytut Wschodni został jednostką Wydziału Historycznego UAM, dzięki czemu uzyskał regularne finansowanie. Pozwoliło to na zwielokrotnienie zakupów książek. W następnych latach pozyskano najpierw rosyjskojęzyczną część księgozbioru znakomitego znawcy historii Europy Wschodniej, Profesora Stanisława Alexandrowicza (1931–2015), a następnie wybitnego toruńskiego etnologa, lituanisty dr Witolda Armona (1924–2002).

Księgozbiór Instytutu Wschodniego ma z założenia profil terytorialny, odnoszący się do krajów b. ZSRR i szeroko rozumiany humanistyczny. Dla potrzeb dydaktycznych zgromadzono w nim liczne podręczniki, słowniki i encyklopedie, jest też bogaty zbiór książek z dziedziny, filozofii, historii i archeologii, nauk politycznych i społecznych, filologii, etnologii i antropologii, a także ekonomii.

Do chwili włączenia go do Biblioteki Wydziału Historycznego UAM, miał on charakter zamknięty, zbiory udostępniano wyłączne w czytelni, mieszczącej się w siedzibie Instytutu Wschodniego w Collegium Hipolita Cegielskiego. Obecnie stanowi wyodrębniona kolekcję, która została włączona do Sekcji Historii BCH.